Oneerlijke bedingen kunnen een bedrijf in gevaar brengen. Leer ze te herkennen en jezelf ertegen te beschermen om je contracten veilig te stellen en geschillen te voorkomen.
1. Wat is een oneerlijke term?
1.1 Definitie en wettelijk kader
Een oneerlijk beding is een contractuele bepaling die het evenwicht tussen de partijen aanzienlijk verstoort, vaak ten nadele van een kmo, een zelfstandige of een consument.
In het ondernemingsrecht worden deze clausules geregeld door :
- De consumentencode voor contracten met particulieren.
- Het Burgerlijk Wetboek en contractenrecht voor overeenkomsten tussen bedrijven.
- Europese richtlijnen die meer bescherming vereisen.
1.2 Op wie heeft dit betrekking?
Oneerlijke bedingen kunnen in veel soorten contracten voorkomen:
- Contracten voor dienstverlening.
- Subcontracten.
- Algemene verkoopvoorwaarden.
- Partnerschaps- of distributieovereenkomsten.
2. Voorbeelden van veelvoorkomende oneerlijke bedingen
2.1 Clausule die aansprakelijkheid eenzijdig beperkt
Voorbeeld: een bedrijf neemt een clausule op die alle aansprakelijkheid voor te late levering uitsluit, zelfs in geval van ernstig wangedrag.
👉 Dit beding is oneerlijk als het de andere partij volledig van verhaal berooft.
2.2 Clausule die buitensporige betalingstermijnen oplegt
Voorbeeld: een grote groep legt een leverancier een betalingstermijn van 120 dagen op.
👉 De wet beperkt deze periodes tot 60 dagen. Deze clausule kan voor de rechtbank worden aangevochten.
2.3 Clausule die geschillen verbiedt
Voorbeeld: een bedrijf verbiedt zijn klant om een factuur na 7 dagen te betwisten, ook al voorziet de wet in een langere verjaringstermijn.
👉 Een dergelijke beperking van rechten wordt als misbruik beschouwd.
3. Recente jurisprudentie over oneerlijke bedingen
3.1 Veroordeling voor misbruik van een machtspositie
In 2024 werd een e-commercebedrijf schuldig bevonden aan het opleggen van onevenwichtige vergoedingsclausules aan zijn leveranciers. De rechtbank eiste dat de clausules zouden worden verwijderd en dat de slachtoffers zouden worden gecompenseerd.
3.2 Annulering van een contract wegens kennelijke onbalans
Een dienstverlener won zijn zaak nadat hij een servicecontract had getekend met een bedrijf dat eenzijdig zijn tarieven wijzigde. De clausule werd ongeldig verklaard en het contract werd geannuleerd.
4. Hoe herken je een oneerlijk beding in een contract?
4.1 Lees de kleine lettertjes zorgvuldig
Oneerlijke bedingen worden vaak discreet opgenomen in algemene voorwaarden. Je moet waakzaam zijn voor :
- Onevenredige verplichtingen opgelegd aan één partij.
- Te ruime uitsluitingen van aansprakelijkheid.
- Buitensporige financiële sancties.
4.2 Wettelijke naleving controleren
Sommige sectoren hebben specifieke normen die bepaalde clausules verbieden (bijv. betalingstermijnen, oneerlijke beëindiging). Het is belangrijk om de geldende teksten te raadplegen.
4.3 Een advocaat of jurist raadplegen
Een advocaat kan een contract analyseren en omstreden clausules identificeren voordat het wordt ondertekend.
5. Hoe kun je jezelf beschermen tegen oneerlijke voorwaarden?
5.1 Onderhandelen over voorwaarden vóór ondertekening
Een contract is niet onwrikbaar. Het is mogelijk om evenwichtigere wijzigingen te bedingen.
5.2 Een bemiddelingsclausule toevoegen
Door een clausule op te nemen die het mogelijk maakt om in geval van een geschil een bemiddelaar in te schakelen, wordt het gemakkelijker om tot een oplossing te komen zonder naar de rechtbank te hoeven stappen.
5.3 Bewijs bewaren
Als een bedrijf een oneerlijk beding oplegt, is het handig om :
- Onderhandelingsuitwisselingen.
- Aangevraagde wijzigingen.
- Ondertekende contractuele documenten.
6. Wat te doen bij een geschil
6.1 Contact opnemen met de andere partij om tot een overeenkomst te komen
Het is altijd beter omeen dialoog aan te gaan voordat je naar de rechter stapt.
6.2 Een zaak doorverwijzen naar een bevoegde autoriteit
Afhankelijk van het type contract is het mogelijk om :
- Dien een klacht in bij het DGCCRF in het geval van misbruik in B2C-relaties.
- Beroep bij een handelsrechtbank in geval van een geschil tussen bedrijven.
6.3 Juridische stappen ondernemen
Als er geen overeenkomst wordt bereikt, kan de benadeelde partij vragen omvernietiging van het oneerlijke beding en om betaling van een schadevergoeding.
7. Conclusie
Oneerlijke bedingen zijn een gevaar voor ondernemers. Door waakzaam te blijven en je rechten te kennen, kun je contractuele valkuilen vermijden en je bedrijf beschermen.
0 Comments